Czasem z różnych powodów w postępowaniu nie ma uzasadnienia obrona przed zarzutami i oczekiwanie na wyrok sądu. W pewnych sytuacjach bardziej korzystne dla oskarżonego będzie dobrowolne poddanie się karze i ograniczenie procesu do minimum. Zapewnia to zarówno skrócenie postępowania, ograniczenie kosztów i daje szanse na niższy wymiar kary.

Skazanie bez rozprawy

Pierwszą z dostępnych procedur jest tzw. skazanie bez rozprawy przewidziane w art. 335 kodeksu postępowania karnego. Wymaga to działania jeszcze przed postępowaniem sądowym czyli przed wniesieniem aktu oskarżenia. Warunkiem jest przyznanie się do winy i braku wątpliwości co do okoliczności popełnienia przestępstwa i winy. Przede wszystkim wymagane jest uzgodnienie kary z prokuratorem.

Wówczas prokurator, zamiast z aktem oskarżenia, występuje do sądu z wnioskiem o wydanie na posiedzeniu wyroku skazującego i orzeczenie uzgodnionych z oskarżonym kar lub innych środków przewidzianych za zarzucany mu występek, uwzględniających również prawnie chronione interesy pokrzywdzonego. Uzgodnienie może obejmować także wydanie określonego rozstrzygnięcia w przedmiocie poniesienia kosztów procesu.

Dobrowolne poddanie się karze

Drugą z procedur jest dobrowolne poddanie się karze przewidziane w art. 387 kodeksu postępowania karnego. W tym przypadku dotyczy to sytuacji gdy oskarżenia został już wniesiony do sądu. Wniosek jest składany przez samego oskarżonego, choć oczywiście rekomendowane jest wcześniejsza rozmowa z prokuratorem. Choć nie on w tym przypadku inicjatorem wniosku to może mu się sprzeciwić.

Procedura zakłada, że do chwili zakończenia pierwszego przesłuchania wszystkich oskarżonych na rozprawie głównej oskarżony, któremu zarzucono przestępstwo zagrożone karą nieprzekraczającą 15 lat pozbawienia wolności, może złożyć wniosek o wydanie wyroku skazującego i wymierzenie mu określonej kary bez przeprowadzania postępowania dowodowego. Wniosek może również dotyczyć wydania określonego rozstrzygnięcia w przedmiocie poniesienia kosztów procesu.

Wniosek może zostać uwzględniony, gdy okoliczności popełnienia przestępstwa i wina nie budzą wątpliwości, a cele postępowania zostaną osiągnięte mimo nieprzeprowadzenia rozprawy w całości. Wymagana jest jednak zgoda prokuratura i brak sprzeciwu pokrzywdzonego należycie powiadomionego o terminie.

Jak właściwe skorzystać z uprawnień podejrzanego?

Skorzystanie z obu środków wymaga rozważenia wszystkich za i przeciw w danym postępowaniu karnym. Ważny jest również moment skorzystania z danego środka. Wspieramy w postępowaniu karnym skarbowym podejrzanych również w podejmowaniu tych trudnych decyzji we właściwym momencie.

Wojciech Pławiak

Radca prawny / Doradca podatkowy