Fiskus zmienia zdanie – Fundacja Rodzinna małżonków zwolniona z PIT!
W ostatnim czasie, wiele kontrowersji wzbudziła seria niekorzystnych dla podatników interpretacji dotyczących małżonków, którzy decydują się na wspólne założenie fundacji rodzinnej.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, iż wypłata świadczeń dla fundatorów, będących jednocześnie małżonkami nie będzie całkowicie zwolniona z podatku, co oznacza, że częściowo będą oni musieli zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT). Organ wycofał się jednak ze swojego kontrowersyjnego stanowiska.
25 czerwca Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uwzględnił w całości skargi na wydane 30 kwietnia 2024 r. interpretacje indywidualne (nr 0112-KDIL2-1.4011.114.2024.3.JK oraz 0112-KDIL2-1.4011.113.2024.3.JK), a także zmienił z urzędu zaskarżone pisma, w całości uwzględniając stanowisko Wnioskodawców. Stanowisko to jest krokiem w dobrym kierunku niezaburzonej sukcesji majątku firm rodzinnych oraz zapobiegnie rozdrobnieniu majątkowemu.
Fundacja małżonków w tarapatach
Przedmiotowa sprawa dotyczyła małżonków, fundatorów fundacji rodzinnej. Beneficjentami są oni sami oraz ich synowie. Małżonkowie mają wspólność majątkową i wnieśli do fundacji środki z majątku wspólnego na pokrycie funduszu założycielskiego. W spisie mienia przyjęto, że proporcja mienia dla każdego z fundatorów wynosi 50 proc. Po założeniu fundacji chcieli wnieść do niej kolejne składniki pochodzące z majątku wspólnego.
Fundatorzy wystąpili do Organu z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej celem otrzymania potwierdzenia, że nie zapłacą PIT od wypłat, które otrzymają z fundacji rodzinnej. Swoje stanowisko argumentowali w następujący sposób – „środki te będą w całości zwolnione z podatku, skoro oboje należą do tzw. zerowej grupy podatkowej zgodnie z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, czyli najbliższej rodziny.”
Art. 21 ust. 1 pkt 157 ustawy o PIT
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 157 ustawy o PIT zwolnione z podatku są wypłaty dla:
fundatora albo osoby będącej w stosunku do fundatora osobą, o której mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, uprawnionych do otrzymania mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej, beneficjenta fundacji rodzinnej, jeżeli beneficjentem jest fundator albo osoba będąca w stosunku do fundatora osobą, o której mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Organ wydał jednak negatywną interpretację w przedstawionej wyżej sprawie. Uznał, że trzeba ustalić proporcję, która określa, w jakim zakresie świadczenia na rzecz beneficjentów są opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Dyrektor KIS wskazał, że zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 157 ustawy o PIT stosuje się z zastrzeżeniem ust. 49. W myśl art. 21 ust. 49 zwolnienie ma zastosowanie do części przychodów w proporcji, o której mowa w art. 27 ust. 4 ustawy o fundacji rodzinnej, według stanu na dzień uzyskania przychodu.
Zgodnie z interpretacją mienie wniesione do fundacji rodzinnej w drodze darowizny albo spadku przez małżonka, zstępnych, wstępnych lub rodzeństwo danego fundatora można, zgodnie z art. 28 ust. 2 pkt 1 ustawy o fundacji rodzinnej, uznać za wniesione przez tego fundatora, tylko o ile małżonek, zstępni, wstępni lub rodzeństwo tego fundatora nie są jednocześnie pozostałymi fundatorami fundacji rodzinnej.
Dyrektor KIS stwierdził w efekcie, iż nie można uznać, że skoro fundatorzy pozostają względem siebie w stopniu pokrewieństwa kwalifikującym ich do najbliższej rodziny, zgodnie z powyżej przytoczonym przepisem, to na potrzeby ustalenia proporcji mienia do celów podatku dochodowego każdy z fundatorów wniósł je w wysokości 100%.
Zwolnienie z PIT dla małżonków-fundatorów
Małżonkowie złożyli skargi na interpretacje, a które Dyrektor KIS dostrzegł swój błąd i zmienił z urzędu zaskarżone interpretacje oraz uznał stanowisko wnioskodawców za prawidłowe.
Zgodnie z najnowszym stanowiskiem dyrektora KIS wypłata świadczenia na rzecz wnioskodawcy korzystać będzie w całości ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie artykułu 21 ust. 1 pkt 157 ustawy o PIT.
Zmienione stanowisko Dyrektora KIS przywraca sens funkcjonowania fundacji rodzinnej oraz jej ustawowym celom. Fundacje założone przez małżonków nie będą w jawny sposób dyskryminowane. Radzimy jednak zabezpieczyć swoją fundację własną interpretacją indywidualną wydaną dla przyszłego fundatora lub już istniejącej fundacji.