Fundacja rodzinna jako wspólnik

Głównym celem fundacji rodzinnej jest kumulowanie i ochrona majątku oraz uzyskiwanie dochodów pasywnych w ramach działalności gospodarczej wskazanej w art. 5 ust. 1 Ustawy o fundacji rodzinnej. Zgodnie z jego treścią, fundacja rodzinna może wykonywać działalność gospodarczą m.in. w zakresie przystępowania do spółek handlowych, funduszy inwestycyjnych, spółdzielni oraz podmiotów o podobnym charakterze, mających swoją siedzibę w kraju albo za granicą, a także uczestnictwa w tych spółkach, funduszach, spółdzielniach oraz podmiotach. Kluczowym aspektem jest tu zwolnienie fundacji z rodzinnej z CIT w stosunku do dochodów uzyskiwanych z dywidend czy udziału w zysku spółek, w których fundacja uczestnicy.

Spółka cywilna, partnerska i jawna

Kluczowym pojęciem, które należy wziąć pod uwagę, przy ocenie czy fundacja rodzinna może być wspólnikiem każdej spółki są wskazane w przepisie „spółki handlowe”, przez które, jak można mniemać, ustawodawca rozumie spółki prawa handlowego. Z tego też względu, na wstępie dyskwalifikuje to spółkę cywilną, która została uregulowana w kodeksie cywilnym i jest de facto spółką tylko z nazwy. W rzeczywistości jest to umowa najczęściej (choć nie zawsze) osób fizycznych, a w wyniku jej zawarcia nie dochodzi do powstania nowego bytu prawnego.

Fundacja rodzinna nie może być także wspólnikiem spółki partnerskiej, ponieważ jest to specyficzny typ spółki, której partnerami mogą być wyłącznie osoby fizyczne uprawnione do wykonywania wolnych zawodów przewidzianych w ustawie.

Brak jest natomiast jakichkolwiek przeszkód, aby fundacja rodzinna przystąpiła jako wspólnik do spółki jawnej. Będzie to jednak miał wpływ na opodatkowanie takiej spółki, bowiem spółka jawna, której chociaż jednym ze wspólników jest fundacja rodzinna staje się automatycznie podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych.

Spółka komandytowa, z o.o., komandytowo – akcyjna, prosta spółka akcyjna i spółka akcyjna

Fundacja rodzinna może być także wspólnikiem spółki komandytowej, komandytowo – akcyjnej, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, prostej spółki akcyjnej i akcyjnej. Są to bowiem spółki prawa handlowego i brak jest jakichkolwiek przeszkód, aby jednym z ich wspólników (lub odpowiednio akcjonariuszy) była także fundacja rodzinna.

Co warto przemyśleć przed wejściem fundacji rodzinnej do spółki?

Przed przystąpieniem fundacji rodzinnej do każdej spółki należy odpowiednio zweryfikować i ocenić, czy aby na pewno wejście nowego wspólnika w postaci fundacji rodzinnej przyniesie spółce i pozostałym wspólnikom tylko oczekiwane przez nich korzyści, czy spowoduje również niepożądane konsekwencje podatkowe. Profesjonalne i przemyślane podejście do tego tematu może uchronić uczestników transakcji przed niemiłymi niespodziankami.

Marta Aniszewska

Radca prawny

Tomasz Prokurat

Radca prawny / Doradca podatkowy