Ponadto, organ stosujący poręczenie musi wykazać, że zachodzi uzasadniona obawa ucieczki lub ukrycia się pokrzywdzonego lub obawa, że oskarżony nakłaniał do składania fałszywych zeznań lub wyjaśnień albo w inny sposób próbował utrudnić toczące się przeciwko niemu postępowanie karne. 

Poręczenie majątkowe może złożyć oskarżony lub inna osoba w postaci pieniędzy, papierów wartościowych, zastawu lub hipoteki. Zgodnie z przepisami poręczenie nie może pochodzić z przysporzenia na rzecz osoby składającej poręczenie. Wydaje się jednak, że przysporzeniem nie będzie chociażby pożyczka uczyniona na rzecz takiej osoby.

Jak się ustala wysokość poręczenia majątkowego?

Ustalenie wysokości poręczenia majątkowego to kwestia indywidualna. Ustalając wysokość poręczenia majątkowego bierze się pod uwagę to, jaka kwota będzie na tyle dużym obciążeniem dla osoby lub jej bliskich, żeby zniechęcała do potocznie rzecz ujmując ucieczki, jednak jednocześnie osiągalna, bowiem nie jest intencją Sądu czy też prokuratury podanie kwoty zaporowej, tak żeby zniechęcić oskarżonego od skorzystania z tego swoistego dobrodziejstwa.

Kolejnymi kryteriami, które Sąd czy też prokurator bierze pod uwagę jest wysokość wyrządzonej szkody i charakter popełnionego czynu. W orzecznictwie sądów polskich wykształcił się pogląd, że to właśnie te dwa ostanie kryteria są najważniejsze przy ustalaniu wysokości poręczenia.

Wniosek o uchylenie (zmianę) środka zapobiegawczego w postaci poręczenia majątkowego

Zgodnie z przepisami kodeksu postępowania karnego środek zapobiegawczy (np. poręczenie majątkowe) należy niezwłocznie uchylić lub zmienić, jeżeli ustaną przyczyny, wskutek których został on zastosowany, lub powstaną przyczyny uzasadniające jego uchylenie albo zmianę.

Ponadto, oskarżony może składać w każdym czasie wniosek o uchylenie lub zmianę środka zapobiegawczego. W przedmiocie wniosku rozstrzyga, najpóźniej w ciągu 3 dni, prokurator, a po wniesieniu aktu oskarżenia do sądu – sąd, przed którym sprawa się toczy. 

W treści wniosku należy przedstawić argumenty przemawiające za uchyleniem środka zapobiegawczego oraz ewentualne dowody potwierdzające te argumenty. Aby zwiększyć szanse na pozytywne rozpatrzenie wniosku, należy zgromadzić jak najwięcej dowodów na swoją korzyść. Przykładowo, jeżeli istnieje ryzyko matactwa, można przedstawić dowody na to, że podejrzany nie utrudniał dotychczasowego postępowania i nie próbował wpływać na świadków. Jeżeli chodzi o ryzyko ucieczki, warto przedstawić dowody na silne więzi z miejscem zamieszkania, takie jak posiadanie rodziny czy pracy. 

Przygotowanie wniosku o uchylenie środka zapobiegawczego wymaga przeanalizowania sytuacji procesowej zainteresowanego. Tylko gruntowna znajomość przepisów postępowania karnego i prawa karnego pozwala na odpowiednie sformułowanie argumentów we wniosku w celu uchylenia aresztu. Na każdym etapie postępowania warto skorzystać z usług doświadczonego prawnika. 

Wojciech Pławiak

Radca prawny / Doradca podatkowy

Adrianna Dąbrowska

Aplikantka radcowska