Rola doradcy podatkowego w kontekście MDR
Schematy podatkowe MDR często są konsekwencją czynności podejmowanych na skutek rekomendacji doradców podatkowych, którzy przedstawiają swoim klientom czynności umożliwiające zmniejszenie zobowiązań podatkowych.
W artykule znajdziesz informacje dotyczące roli doradcy podatkowego w kontekście obowiązków raportowania MDR.
Czym jest obowiązek raportowania MDR i jaka jest rola doradcy podatkowego w kontekście MDR?
Obowiązek raportowania schematów podatkowych MDR dotyczy czynności (w tym kilku powiązanych ze sobą czynności zmierzających do tego samego celu), które zazwyczaj skutkują obniżeniem zobowiązania podatkowego. Ww. obowiązek może również wystąpić w innych sytuacjach, niezwiązanych jako tako z obniżeniem zobowiązań podatkowych (np. przeniesienie aktywów, funkcji i ryzyk skutkujące znacznym spadkiem zysków po stronie podmiotu przenoszącego).
Niemniej, najczęściej schematy podatkowe dotyczą działań związanych z szeroko rozumianym planowaniem podatkowym i dotyczą aktywności podejmowanych w oparciu o rekomendacje doradców podatkowych. Przykładowo, doradca podatkowy może sporządzić opinię, w której porówna skutki podatkowe kilku wariantów reorganizacji skutkującej zmniejszeniem zobowiązań podatkowych, która nie wynika z przyczyn biznesowych.
Z tego względu doradcy podatkowi często pełnią w kontekście MDR rolę tzw. promotorów, czyli osób, które opracowują, oferują, udostępniają, wdrażają lub zarządzają wdrażaniem schematu podatkowego. Doradca podatkowy kryptowaluty odgrywa istotną rolę przy raportowaniu schematów związanych z aktywami cyfrowymi. Właściwe doradztwo w tym zakresie pozwala uniknąć naruszenia przepisów MDR.
Kiedy doradca podatkowy staje się promotorem w rozumieniu przepisów MDR?
Stąd, doradca pełni rolę promotora jeśli dokonuje choćby jednej z ww. czynności związanej ze schematem podatkowym. Przykładem takiego działania może być np. przesłanie rekomendacji dotyczącej podejmowania działań prawnych skutkujących zmniejszeniem podstawy opodatkowania w podatku CIT, a także wsparcie w dokonywaniu takich czynności prawnych (np. napisanie projektu umowy sprzedaży udziałów).
Jakie obowiązki ciążą na doradcy podatkowym pełniącym rolę promotora?
Zgodnie z pierwotną treścią przepisów o schematach podatkowych, na doradcy podatkowym pełniącym rolę promotora ciąży obowiązek złożenia tzw. pierwotnej informacji o schemacie podatkowym (MDR-1), w której należy wskazać główne założenia uzgodnienia, wysokość spodziewanej korzyści podatkowej oraz dane podmiotów uczestniczących w uzgodnieniu.
Poręczenie majątkowe w sprawie karnej może pełnić funkcję zabezpieczenia w sytuacjach, gdy doradca podatkowy musi reagować na ryzyka prawne wynikające z obowiązków raportowych MDR. Zrozumienie tego mechanizmu pomaga lepiej ocenić konsekwencje prawne dla wszystkich stron zaangażowanych w schemat podatkowy.
Ww. obowiązek od początku obowiązywania przepisów o schematach podatkowych MDR budził wątpliwości Krajowej Rady Doradców Podatkowych. W tym zakresie, w ocenie ww. organu samorządu zawodowego doradców podatkowych ww. obowiązek raportowy godzi w prawnie chronioną tajemnicę zawodową doradcy podatkowego, a w konsekwencji – jest niezgodny z przepisami Konstytucji RP.
W wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 lipca 2024 r., sygn. SK 13/24 Trybunał Konstytucyjny zgodził się ze stanowiskiem Krajowej Rady Doradców Podatkowych i orzekł, że przepisy Ordynacji podatkowej dotyczące schematów podatkowych MDR są niezgodne z Konstytucją w zakresie, w jakim naruszają prawnie chronioną tajemnicę doradcy podatkowego.
Co ciekawe, Krajowa Rada Doradców podatkowych nie była jedynym organem kwestionującym zasadność nakładania obowiązków raportowych na osoby wykonujące zawody zaufania publicznego – w 2022 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał analogiczne wyroki w sprawach o sygn. C-623/22 oraz C-694/20, w których przyznał, że przepisy o MDR są niezgodne z Kartą Praw Podstawowych Unii Europejskiej w zakresie, w jakim naruszają prawnie chronioną tajemnicę zawodową.
Czy tajemnica doradcy podatkowego chroni przed obowiązkami MDR?
Mając na względzie ww. wyrok Trybunału Konstytucyjnego oraz orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Ministerstwo Finansów opublikowało interpretację ogólną, na skutek której obowiązek raportowy po stronie doradcy podatkowego (adwokata, radcy prawnego) zmienił się w obowiązek poinformowania klienta o konieczności złożenia informacji o schemacie podatkowym MDR-1 w związku z wdrożeniem uzgodnienia.
Stąd, prawnie chroniona tajemnica doradcy podatkowego chroni doradcę podatkowego przed koniecznością składania informacji MDR-1. W praktyce oznacza to, że obowiązek raportowy MDR będzie w zupełności spoczywał na podmiocie uczestniczącym w schemacie podatkowym.
Jednocześnie, obecnie toczą się prace legislacyjne zmierzające do wyeliminowania obowiązku raportowania schematów podatkowych MDR przez doradców podatkowych oraz przedstawicieli innych zawodów dysponujących tajemnicą zawodową. W uzasadnieniu ustawy zmieniającej Ustawodawca wprost wskazuje, że celem zmian jest uwzględnienie ww. orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w tym zakresie.
Jeśli masz jakiekolwiek pytania do autorów niniejszego wpisu, skontaktuj się z LITIGATO – nasi doradcy podatkowi znajdą dla Ciebie najkorzystniejsze rozwiązanie.
Jednocześnie, zapraszamy do zapoznania się z innymi wpisami z tej serii.
Radca prawny | Doradca podatkowy
Telefon:
+48 508 327 308
Email:
tomasz.prokurat@litigato.pl
eksperci
Rekomendacje
LITIGATO Spory podatkowe wyróżnione w rankingu firm doradztwa podatkowego w 2022 roku
Wojciech Plawiak – rekomendowany doradca w podatku od nieruchomości
www.litigato.pl – TOP 5 w kategorii Najlepsze strony internetowe
Wojciech Pławiak jest ekspertem BCC w zakresie sporów podatkowych i podatku od nieruchomości.
LITIGATO Spory podatkowe jest członkiem Business Centre Club.
Business Centre Club
Wojciech Pławiak został uznany za najlepszego specjalistę w zakresie podatku od nieruchomości w 2015 r. w prestiżowym X ogólnopolskim rankingu Rzeczpospolitej oraz rekomendowany doradca w kategorii Podatek od nieruchomości w XIII edycji Rankingu za 2019 r.
Rzeczpospolita
