Zgodnie z art. 49 § 1 kodeksu karnego wykonawczego, który stosuje się również w sprawach z zakresu KKS, jeżeli natychmiastowe wykonanie grzywny pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki, sąd może rozłożyć grzywnę na raty.

Kiedy zobowiązanie można rozłożyć na raty?

Oczywiście podstawą rozłożenia na raty jest aktualna sytuacja majątkowa i możliwości płatnicze. Jednak sam fakt niemożności jednorazowego uiszczenia grzywny nie wystarczy aby przekonać sąd.
Chodzi o sytuację szczególną gdy istnieje ryzyko powstania zbyt ciężkich skutków dla skazanego lub a nawet przede wszystkim jego rodziny.

Rozłożenie grzywny na raty jest opcją dla sądu, który każdorazowo ma obowiązek ustalenia w oparciu o zebrane dowody, czy przesłanka zbyt ciężkich skutków ma miejsce. Ustaleń tych winno się dokonywać w oparciu o stan majątkowy skazanego, o dane dotyczące faktycznych jego zarobków, sytuację rodzinną, stan zdrowia skazanego, wykształcenie i zawód w powiązaniu z możliwościami zarobkowymi itp.

Na jak długi okres można rozłożyć grzywnę?

Zasadą jest rozłożenie na raty grzywny na okres 1 roku ale w wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie, a zwłaszcza wówczas, gdy wysokość grzywny jest znaczna, można rozłożyć grzywnę na raty na okres do 3 lat. W takich sytuacjach gdy kwota jest rzeczywiście nierealna do zapłaty faktycznie istnieje duża szansa na ulgę w spłacie.

Rozłożenie na raty może być z perspektywy skazanego korzystne dodatkowo dlatego, że może być argumentem na rzecz odbywania kary w zakładzie karnym typu półotwartego. Umożliwia to zatrudnienie poza terenem zakładu karnego w celu zebrania środków na spłatę rat i dobrowolne uregulowanie swojego zobowiązania, co pozwoli uniknąć długotrwałej i kosztownej, a jednocześnie mało skutecznej egzekucji, a z drugiej strony warunki odbywania kary będą dla skazanego znacznie względniejsze.

Wojciech Pławiak

Radca prawny / Doradca podatkowy