Fundacja rodzinna – wady i zalety. Kiedy warto zakładać fundację rodzinną?
Choć fundacja rodzinna to instytucja, która stosunkowo niedawno pojawiła się w polskim porządku prawnym, jej popularność rośnie w imponującym tempie. Może się wydawać, że jest to narzędzie stworzone głównie z myślą o dużych, wielopokoleniowych firmach rodzinnych – w praktyce jej potencjał sięga znacznie dalej. Skorzystać z niej mogą także właściciele mniejszych firm, osoby, które chcą uporządkować sprawy swojego przedsiębiorstwa i zapewnić najbliższym ochronę majątku na długie lata oraz wszyscy Ci, którzy za swojego życia zgromadzili pewien majątek, który chcą pomnożyć i zabezpieczyć go rozdrobnieniem po swojej śmierci. Jakie możliwości otwiera fundacja rodzinna i z jakimi wyzwaniami może się wiązać? Odpowiedź znajdziesz w dalszej części.
Co to jest fundacja rodzinna? Dla kogo jest fundacja rodzinna?
Fundacja rodzinna to nowa instytucja w polskim prawie, wprowadzona ustawą z dnia 26 stycznia 2023 r., a funkcjonująca od maja 2023 roku. Fundacja rodzinna działa w oparciu o ustanowiony statut, a jej majątek jest wyodrębniony od majątku fundatora. Głównym celem fundacji jest gromadzenie i zarządzanie majątkiem w sposób umożliwiający jego ochronę, pomnażanie oraz przekazywanie kolejnym pokoleniom. Stanowi ona swoisty pokoleniowy transfer majątku oraz biznesu – narzędzie szczególnie przydatne w procesie sukcesji firm rodzinnych, ale może być wykorzystywana również przez osoby nieprowadzące działalności gospodarczej.
Czy fundacja rodzinna się opłaca? – zalety
Fundacja rodzinna przede wszystkim pozwala na zabezpieczenie ciągłości przedsiębiorstwa i sukcesję biznesową, chroniąc przed przypadkowym przejęciem przez osoby z zewnątrz i umożliwiając dalszy rozwój zgodnie z wolą fundatora. Jeżeli mienie fundacji rodzinnej stanowią także udziały w spółkach, dzięki temu podmiotowi można także uniknąć podziału udziałów pomiędzy spadkobierców, co często bywa źródłem konfliktów i destabilizacji w firmach rodzinnych.
Fundacja rodzinna umożliwia również wprowadzenie jednolitych zasad dotyczących wypłaty zysków i innych świadczeń finansowych, co upraszcza zarządzanie majątkiem i planowanie spadkowe. Fundator dysponuje dużą swobodą w określaniu zasad działania fundacji, jej celów oraz sposobów zarządzania i nadzoru, co pozwala dostosować ją do indywidualnych potrzeb i planów.
Znaczącą zaletą tego podmiotu jest także atrakcyjne opodatkowanie. Dochody fundacji rodzinnej pochodzące z dozwolonej działalności gospodarczej są zwolnione z podatku dochodowego do momentu ich dystrybucji na rzecz beneficjentów, co sprzyja efektywnej akumulacji i reinwestowaniu zysków. Fundacja staje się więc efektywnym podmiotem do pomnażania majątku, bez konieczności natychmiastowego obciążania go podatkami.
Ponadto, fundacja rodzinna pozwala na fachowe zarządzanie majątkiem rodzinnym poprzez powołanie zarządu, rady nadzorczej oraz zgromadzenia beneficjentów. Taka struktura gwarantuje profesjonalne prowadzenie fundacji, przy jednoczesnym zachowaniu wpływu fundatora na jej funkcjonowanie.
Na koniec, wypłaty ze środków fundacji rodzinnej nie podlegają daninie solidarnościowej ani składkom zdrowotnym czy ubezpieczeniowym, co dodatkowo zwiększa jej atrakcyjność w porównaniu do innych form sukcesji.
Wady fundacji rodzinnej
Choć fundacja rodzinna oferuje wiele korzyści, jej funkcjonowanie wiąże się także z pewnymi ograniczeniami i wyzwaniami. Przede wszystkim, jest to stosunkowo nowa instytucja w polskim systemie prawnym, co oznacza, że doświadczenie praktyczne i orzecznictwo w tym zakresie jest jeszcze ograniczone. To może prowadzić do pewnej niepewności prawnej i wymagać ostrożności przy jej zakładaniu i prowadzeniu.
Kolejnym minusem jest konieczność spełnienia wymogów formalnych w zakresie jej rejestracji. Fundacja rodzinna podlega rejestracji w specjalnym rejestrze, a jej działalność musi być prowadzona zgodnie z precyzyjnymi regulacjami. Fundator ponadto jest zobowiązany do wniesienia majątku na fundusz założycielski, którego minimalna wartość, określona w statucie, wynosi 100 000 zł, co może być przeszkodą dla mniejszych przedsiębiorców lub osób z ograniczonym kapitałem.
Z punktu widzenia podatkowego, choć beneficjenci fundacji korzystają z pewnych ulg, nie wszystkie wypłaty mogą być całkowicie zwolnione z opodatkowania. Niewłaściwe zaplanowanie struktury fundacji i przepływów finansowych może prowadzić do obciążeń podatkowych lub problemów interpretacyjnych.
Czy warto założyć fundację rodzinną?
Jeżeli stoisz przed dylematem, czy fundacja rodzinna to rozwiązanie dla Ciebie, warto abyś przed podjęciem tej decyzji skonsultował się z profesjonalistą, który przeanalizuje Twoją sytuację majątkową oraz osobistą i wskaże wady oraz zalety jej utworzenia. Doświadczeni eksperci LITIGATO zapewnią Ci zarówno doradztwo związane z utworzeniem fundacji rodzinnej, jak i płynnie przeprowadzą Cię przez proces utworzenia takiego podmiotu. Nie warto działać impulsywnie i bez planu – nasi doradcy podatkowi znajdą dla Ciebie najkorzystniejsze rozwiązanie.
Radca prawny | Doradca podatkowy
Telefon:
+48 508 327 308
Email:
tomasz.prokurat@litigato.pl
eksperci
Rekomendacje
LITIGATO Spory podatkowe wyróżnione w rankingu firm doradztwa podatkowego w 2022 roku
Wojciech Plawiak – rekomendowany doradca w podatku od nieruchomości
www.litigato.pl – TOP 5 w kategorii Najlepsze strony internetowe
Wojciech Pławiak jest ekspertem BCC w zakresie sporów podatkowych i podatku od nieruchomości.
LITIGATO Spory podatkowe jest członkiem Business Centre Club.
Business Centre Club
Wojciech Pławiak został uznany za najlepszego specjalistę w zakresie podatku od nieruchomości w 2015 r. w prestiżowym X ogólnopolskim rankingu Rzeczpospolitej oraz rekomendowany doradca w kategorii Podatek od nieruchomości w XIII edycji Rankingu za 2019 r.
Rzeczpospolita
