Od pewnego czasu hale namiotowe stanowią istotną część krajobrazu zakładów produkcyjnych w całej Polsce, co za tym idzie sprawia to, że cieszą się dużym zainteresowaniem wśród podatników. Jak opodatkować takie obiekty podatkiem od nieruchomości?

Największą zaletą dla inwestora jest to, że jest w stanie wznieść halę namiotową dużo szybciej niż budynek murowany, jednocześnie zachowując wysoką funkcjonalność i jakość wykonania obiektu. Również koszty inwestycyjne w przypadku namiotów są niższe niż podczas budowy obiektu murowanego.

Jednakże, ich status podatkowych w podatku od nieruchomości, budzi pewne kontrowersje i wymaga z pewnością klarownych uregulowań w przyszłości.

Pierwszym wyzwaniem w opodatkowaniu hal namiotowych jest ich zmienny charakter. W przeciwieństwie do tradycyjnych budynków, hale namiotowe mogą być tymczasowe, przenośne i wznoszone z zastosowaniem różnych rozwiązań konstrukcyjnych oraz z zastosowaniem różnych materiałów. Wszystkie te zróżnicowane cechy powodują, że trudno je sklasyfikować zgodnie z ustalonymi kategoriami podatku od nieruchomości, co komplikuje proces ustalania wysokości podatku.

Hala namiotowa to budynek, budowla czy obiekt tymczasowy?

Na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 września 2011 r. (sygn. akt P 33/09), a także uchwały siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 lutego 2014 r. (sygn. akt II FPS 11/13) przyjęto, że za budowlę można uznać tymczasowy obiekt budowlany tylko wtedy, jeśli został on wymieniony wprost w art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego, w innych przepisach tej ustawy lub w załączniku do niej samej, będący wraz z instalacjami i urządzeniami obiektem budowlanym.

Przekrycia namiotowe i powłoki pneumatyczne zostały wymienione tylko jako tymczasowe obiekty budowalne. Charakter tych obiektów nie jest jasno określony.

Jednocześnie stosownie do treści art. 3 pkt 2 ustawy prawo budowlane za budynek uznaje się obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach. Wymienione w cytowanym przepisie cechy muszą zostać spełnione łącznie. W przypadku hali namiotowej brak choćby jednej z nich powoduje, że niemożliwe jest zakwalifikowanie danego obiektu jako budynku.

Podatek od nieruchomości od hali namiotowej

Niestety niejednolitość linii orzeczniczej na pewno nie pomaga w jednoznacznej kwalifikacji hal namiotowych do odpowiedniej kategorii. Każda sytuacja jest inna i wymaga indywidualnego podejścia oraz fachowej oceny.

• „Przekładając powyższe na grunt niniejszej sprawy, należy przypomnieć, iż hala namiotowa położona jest bezpośrednio na placu utwardzonym kostką brukową, który sam w sobie jest osobnym obiektem budowlanym (budowlą), podlegającym odrębnie opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Brak jest przy tym uzasadnienia dla stanowiska organu, iż funkcję “fundamentu” pełnią w przypadku spornego obiektu kotwy stalowe, które odpowiadają za tymczasowe przytwierdzenie obiektu do placu z kostki brukowej. (Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 27 stycznia 2023 r. I SA/Op 381/22)
• „W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego trafnie zakwalifikowano sporne magazyny namiotowe jako budynki. Sposób połączenia obiektów z gruntem ma charakter trwały, konstrukcja jest bowiem posadowiona na fundamentach, które są wkopane w grunt na głębokość 1 metra. Natomiast połączenie stopy żelbetowej z podstawami słupów nastąpiło za pomocą kotew śrubowych. (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 czerwca 2023 r. III FSK 2238/21)

• „W związku z powyższym należy podzielić stanowisko organu, że w niniejszej sprawie mamy do czynienia z obiektem budowlanym trwale związanym z gruntem. Już same gabaryty namiotu oraz pełniona funkcja wymaga trwałego związania z gruntem. W przypadku braku takiego związania obiekt ten nie spełniałby podstawowego celu hali magazynowej, jakim niewątpliwe jest m.in. np. bezpieczne przechowywanie towarów. Sporne obiekty przytwierdzone są do utwardzonego podłoża przez duże śruby (kotwy), co oznacza trwałe związanie z gruntem, zapewniają im stabilność i możliwość przeciwdziałania czynnikom zewnętrznym, mogącym je niszczyć lub spowodować przesunięcie czy przemieszczenie.”. (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 czerwca 2023 r. III FSK 2238/21)

Opodatkowanie hal namiotowych stanowi wyzwanie z uwagi na ich zmienny charakter, cechy konstrukcyjne oraz różnorodność zastosowań. W naszej ocenie większość tego typu obiektów nie powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Zdarzają się jednak odmienne stanowiska sądów.

W stosunku do nadchodzących zmian w podatku od nieruchomości w roku 2025, aby znaleźć sprawiedliwe i efektywne rozwiązania, konieczna jest współpraca pomiędzy wszystkimi zainteresowanymi stronami oraz elastyczne podejście do oceny i klasyfikacji tych obiektów. Tylko wtedy można zapewnić równowagę pomiędzy zapewnieniem dochodów dla samorządów lokalnych, a wspieraniem rozwoju biznesu.

Tomasz Szewczak

Inżynier architekt